Jezelf blijven ontwikkelen als (intern) adviseur

blog4_150426_225313KLEIN

Wat heb je nodig om je te (blijven) ontwikkelen als intern adviseur? Hoe blijf je bij? En wat is adviseren eigenlijk? In allerlei vakgebieden kun je jezelf ontwikkelen maar als adviseur heb je je tenminste op twee gebieden te ontwikkelen: jouw eigen vakgebied en jouw adviseurschap. Over dat tweede deel gaat deze blog. Leestijd: 3.20 minuten

In de vorige blog beschreef ik de spanningsvelden van de interne adviseur. Bij deze spanningsvelden horen ontwikkelgebieden: Hoe kan je jouw kennis van de organisatie en je onafhankelijke blik ontwikkelen? Hoe kan je jezelf ontwikkelen op het gebied van strategie en visie? Of op relationeel vlak groeien door b.v. gedoe op tafel te durven brengen dat al een tijdje sluimerend speelt tussen belanghebbenden.

Ontwikkelingsgebieden: Ik – Wij – Organisatie

Natuurlijk is het belangrijk om je expertise gebied te onderhouden en verder te ontwikkelen. De HR-specialist verdiept zich in de laatste ontwikkelingen op HR-gebied en wat er speelt op de arbeidsmarkt, de jurist in de juridische zaken en de ICT-specialist in de markt van aanbieders en de technologische ontwikkelingen in zijn vakgebied. Naast de expertise zijn er 3 interessante ontwikkelgebieden voor adviseurs: Ik – Wij – Organisatie.

Slide1

Onder Ik verstaan we je persoonlijke kracht, met je valkuilen, projecties en hoe je dit alles inzet. Wat is je kleur als adviseur? Een felle duidelijke kleur of een zachte bescheiden kleur? Hoe staat het met jouw reflectief vermogen en zelfinzicht? Hoe kijk je naar jezelf en hoe neem je dit mee in je adviseurschap?

Bij Wij gaat over het relationele, samenwerkings-, profilerings- en reputatie deel van jou als adviseur. Hoe ga je relaties aan? Hoe beïnvloed je de ander? Hoe werk je in groepen? Hoe zet je jezelf neer in relatie tot je opdrachtgevers en de andere spelers in het krachtenveld? Hoe bouw jij aan je reputatie en het beeld dat men van jou heeft?

De Organisatie gaat vooral over kennis die je van jouw organisatie, het primair proces (de business) en de markt/klant hebt. Om managers en directie te kunnen helpen, moet je snappen waar zij van wakker liggen. Ook moet je op de hoogte zijn van wat er in de markt gebeurt en hoe dit invloed heeft op het product of dienst die wordt geleverd. Daarnaast heb je kennis nodig over organisatiekundige en veranderkundige modellen die er zijn en hoe je hiermee kunt werken. Als adviseur ben je immers altijd betrokken bij veranderingen.

Op de raakvlakken van het model liggen interessante gebieden:

  • Welke invloed heeft jouw persoonlijkheid en geschiedenis op het aangaan van relaties? (Ik –Wij)
  • Welke invloed heeft jouw persoonlijkheid op jouw blik op de organisatie en veranderingen? Wat is jouw persoonlijke stijl als veranderaar? (Ik – Organisatie)
  • Hoe werkt de organisatiecultuur op je in en wat is het effect op de samenwerkingen die jij aangaat?(Organisatie – Wij).

Als je dit doorleest weet je vast op hoofdlijnen waar je sterke kanten en ontwikkelgebieden liggen als adviseur. Misschien is het wel nuttig om m.b.v. dit model je collega’s of opdrachtgevers om feedback te vragen waar jouw ontwikkelgebieden liggen.

Hieronder enkele tips die je kunnen helpen om je te ontwikkelen als adviseur:

Ontwikkeltips

Tip 1: Vraag feedback! Vraag opdrachtgevers of mede adviseurs na elke klus om feedback op je functioneren. En na elke meeting die je leidt, gewoon even kort vragen ‘Wat vond je mij goed doen en wat kan ik een volgende keer verbeteren?’.

Tip 2: Doe nieuwe en uitdagende klussen en reflecteer hierop, liefst samen met vakgenoten. Uit diverse onderzoeken blijkt dat 70% van het leren in het werk plaatsvindt, 20% door feedback en voorbeeldgedrag van anderen en 10% door trainingen (70-20-10 als raamwerk voor ervaren kenniswerkers)

Tip 3: Lees! Iedereen die zichzelf professional noemt, dient een aantal boeken per jaar over zijn vak te lezen. Zie de categorie boeken op deze blog of vraag bij mij een aanvullende boekenlijst op

Tip 4: zoek een groep gelijken, doe aan intervisie of collegiale consultatie, zoek een (interne) coach/mentor

Tip 5: fris jezelf op door regelmatig trainingen te volgen

Wat is adviseren eigenlijk?

Naast het ontwikkelen van jezelf als adviseur is het interessant om te kijken naar het adviesvak en wat dit, voor jou, inhoudt.

In de literatuur over adviseren komt een aantal thema’s steeds terug:

  • expertise: je adviseert vanuit jouw vakgebied
  • contracteren: afstemmen en evt. vastleggen van wederzijdse verwachtingen
  • de relatie opdrachtgever – adviseurs: deze relatie en de keuze wie deze rollen invult zijn essentieel voor het succes van een opdracht
  • competenties en vaardigheden: als adviseur heb je jezelf en wat je kunt in te zetten om te bereiken wat je wilt bereiken
  • methoden en modellen: welke gebruik je om de werkelijkheid te bestieren en zaken inzichtelijk te maken (naar Caluwe en Reitsma).

Wat doet een adviseur, wat brengt hij te weeg?

Ik ken verschillende definities over adviseren, hieronder enkele mooie:

  • Adviseren is iemand (een) raad geven (naar Caluwe en Reitsma).
  • Adviseren is een proces waarbij een individu of organisatie een cliënt begeleidt om een vooraf bepaalde uitkomst te bereiken (Biech, 1999)
  • Adviseren is het faciliteren van veranderingen of het vervullen van de rol van ‘change agent’ (Beckhard, 1997)
  • Onafhankelijk, belangeloos, samen met de mensen in de organisatie, mooier maken van die organisatie (Twynstra).

In de basis zet een consultant zijn expertise, persoon, vaardigheden en kennis in om een door zijn opdrachtgever, in samenspraak, gesteld doel te bereiken zonder dat de adviseur een formele hiërarchische positie heeft om deze verandering in te zetten. Hierbij heeft hij anderen in de organisatie nodig.

Dus:

  • een samen bepaald doel bereiken
  • zonder hiërarchische macht
  • samen met anderen.

Of heel eenvoudig gezegd: ‘beïnvloeden zonder macht’

 

 

 Literatuur

Agent of Change, Beckhard (1997)

The Business of Consulting, Biech (1999)

Leren adviseren, Caluwe en Reitsma (2013)

Consulting on the inside, Scott en Barnes (2011)

5 thoughts on “Jezelf blijven ontwikkelen als (intern) adviseur

  1. Dag Machiel,

    Interessante blog, dankjewel. Zelf help ik organisaties en professionals in het vergroten van hun persoonlijke ontwikkeling, dus dat sluit mooi aan bij jouw ontwikkeltips. Een actuele tip die ik heb voor alle adviseurs is; lees het boek ‘MOJO’ van Goldschmith. Dit boek zegt dat je jezelf beter leert kennen door zelfonderzoek te doen op 4 niveau’s: identiteit, prestatie, reputatie en aanvaarding. Interessant is zijn visie (die overigens ook door onze NLe onderzoekster Roos Vonk wordt gedeeld in haar laatste boek) dat we onszelf het beste leren kennen door te vragen hoe anderen ons zien. Jouw eerste tip, feedback vragen, sluit daar op aan.
    Wanneer je in je ‘MOJO’ bent, werk je in een flow van binnen naar buiten. En daar word je een (nog) betere adviseur van.

    1. Hi Inge,

      Dank voor je aanvullingen, leuk! Het nieuwste boek van Manon Ruijters sluit hier mooi bij aan: ‘je binnenste buiten’ over professionele identiteit. Zij doet veel onderzoek op dit gebied.

  2. Aanvullend op Tip 3: Lees! en heb het met collega’s (in- en extern) over de boeken en artikelen die je leest. Wat herken je ervan, en wat (nog) niet? Hoe kun je de theorie koppelen aan jouw advieswerk, en hoe koppel je dagelijkse praktijk aan verhelderende theorie?

    Ontwikkel zo uit je dagelijkse praktijk en de boeken en artikelen die je leest, je eigen theorie. Dit leidt tot
    Tip 6: Schrijf! Iedereen die zichzelf professional noemt, dient een aantal stukjes (blogs, artikelen, bijdrage aan …) per jaar over zijn vak te schrijven. Niet alleen is schrijven belangrijk voor het scherpen van je geest. Maar ook zijn je pennenvruchten belangrijk voor mensen, die overwegen jouw als adviseur te vragen om hen bij te staan.

    1. Hi Bart,

      Leuke reactie. Ik ben het met je eens dat schrijven erg goed werkt. Mijn ervaring met de interne adviseurs is dat lezen al een opgave is, schrijven is dan vaak een stap te ver. ‘Je moet er ook de tijd voor hebben/nemen’. Ik wil de stelling wel aan dat als je jezelf een professional noemt dat je ook over je vak hebt te lezen en delen met anderen (bv door te schrijven).

      1. Dat ‘lezen al een opgave is’ en schrijven ‘dan vaak’ ‘een stap te ver’, doet niks af aan de effectieve (leer-) bijdrage aan je ontwikkeling als adviseur. Jouw stelling, waarin je zegt dat professionaliteit onder meer vergt het vermogen om tijd en ruimte te maken voor het ontwikkelen van het vermogen te lezen en te schrijven, onderschrijf ik ten volle. Sterker, ik ga een stap verder.

        Ik stel: om ten volle het begrip professioneel te realiseren, zul je én over het het vermogen moeten beschikken tijd en ruimte te maken voor de dingen die je belangrijk vindt, én in staat moeten zijn lezend kennis te nemen van relevante teksten, én in staat moeten zijn je (reflectieve en conceptuele) gedachten en ideeën schrijvend onder woorden te brengen, én de betekenis kunnen inzien van het oefenend ontwikkelen van deze onlosmakelijk met elkaar samenhangende vermogens.

        (Deze stelling daagt uit om beargumenteerd onderuit gehaald te worden.)

        Wat mij betreft: het is niet zo maar een modieuze kreet, professioneel adviseren!

Leave a Reply to Inge van Erp Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *